RUDOLF SCHOCK's affiniteit met FRANSE OPERA 7c): 'Hoffmanns vertellingen' van JACQUES OFFENBACH

 RUDOLF SCHOCK: een hoge mate van affiniteit met de rol van 'HOFFMANN' in OFFENBACH’s ‘LES CONTES d’HOFFMANN’:

DEEL ÉÉN: uit de PROLOOG:

DEEL TWEE: uit de EERSTE AKTE:

DEEL DRIE: uit de TWEEDE AKTE het eerste deel:

DEEL VIER: vervolg van de TWEEDE AKTE:

DEEL VIJF: finale van de TWEEDE AKTE:

DEEL ZES: eerste helft van de DERDE AKTE:

RUDOLF SCHOCK bleek uiterlijk en innerlijk te veranderen in een ideale ‘HOFFMANN’. Die vereenzelviging met de briljante schrijver Hoffmann kwam in operatheater en opnamestudio veelvuldig tot leven tussen 1947 en 1962.

Rudolf Schock als Hoffmann 1950

Wie van spannende en griezelige verhalen houdt, kan zijn hart ophalen aan de boeken met verhalen van schrijver E.T.A. HOFFMANN (1776-1822). Om geloofwaardig te zijn voor zijn lezers koos Hoffmann voor zijn werk de alom bekende werkelijkheid als uitgangspunt. Van daaruit beklom hij zijn ladder naar de onbegrensde fantasie van het bovennatuurlijke, het onbekende en van een duistere wereld, waarin alles denkbaar is.

JACQUES OFFENBACH (Keulen: 1819 – Parijs: okt. 1880), bejubeld componist van speelse en spotzieke operettes, droomt ervan ooit een grote opera te componeren zoals de geweldige ‘Freischütz’ van Carl Maria von Weber. Dan gaat in 1851 onder de naam ‘Les Contes (vertellingen) d’Hoffmann’  in Parijs een toneelstuk van Michael Carré & JULES BARBIER in première, waarin HOFFMANN tot hoofdpersoon van zijn eigen vertellingen wordt gemaakt. Offenbach ziet vervulling van zijn wensdroom nu als haalbaar. 

Jacques Offenbach

JULES BARBIER (1825-1901) schrijft in de lijn van zijn toneelstuk het tekstboek voor een opera: voorspel en naspel en daartussenin drie aktes met drie verschillende Hoffmann-verhalen. Voor alle duidelijkheid: die opera-verhalen bestaan uit elementen van Hoffmann’s verhalenbundels.

Jules Barbier 1880

OFFENBACH draait vervolgens een kwart eeuw om de hete brij heen. Tot hij in 1876 haast kijgt en zich toch nog op het definitief componeren van ZIJN opera ‘Hoffmann’s vertellingen’ stort. Vier jaar lang combineert hij oudere composities zoals de “Barcarole” en de “Ballade van Kleinzack’ met nieuw materiaal tot hij in het zicht van de haven op 5 oktober 1880 overlijdt. De voltooide opera blijft gelukkig achter als piano-uittreksel. ERNEST GUIRAUD (1836-1891) neemt direct een instrumentatie in de geest van Offenbach voor groot orkest op zich en hij is het waarschijnlijk, die de opera aanvult met gezongen recitatieven, die in de plaats komen van eerst geplande gesproken dialogen. 

De première is natuurlijk in Parijs. Vier maanden na Offenbach's overlijden op 10 februari 1881.

Ernest Guiraud

OVER DE 4 LIEDESTRAGEDIES IN 'LES CONTES d'HOFFMANN':

Voor- & naspel moeten worden gezien als één op zichzelf staande tragische raamvertelling, waarin de verliefde HOFFMANN, stadsbestuurder LINDORF en de beroemde zangeres STELLA.

In Akte 1 bestaat het kerntrio uit HOFFMANN, uitvinder COPPÉLIUS en zijn OLYMPIA.

In Akte 2  heeft HOFFMANN als tegenstrever de tovenaar DAPERTUTTO. GIULIETTA is een dure minnares voor de betere kringen 

In Akte 3 staat centraal de jonge zangeres ANTONIA. HOFFMANN is weer hevig verliefd, maar de kwaadaardige DOKTOR MIRACLE maakt het hem onmogelijk, die liefde werkelijkheid te laten worden.

VOLGORDE VAN DE AFFAIRES:

NB: In het begin was de 3e akte voor Giulietta en de 2e voor Antonia. Tot vandaag de dag wisselen opera-regisseurs regelmatig van volgorde.

Nog even terug naar Rudolf Schock:

Rudolf Schock gaf grandioos stem aan een 'Hoffmann', wiens - ik citeer Wikipedia - "zedelijke en geestelijke verval" in Offenbach's opera huiveringwekkend gestalte krijgt. Hij maakt samen met de uitstekende solisten naast hem het ondergaan van deze opera tot een indrukwekkende ervaring!

Krijn de Lege, 12 februari 2024